Sistitin əsasında, bir qayda olaraq, infeksiya durur. Qeyri
infeksion sistitlər sidik kisəsinin selikli qişasının sidiklə ifraz olunan kimyəvi
maddələrlə, o cümlədən, dərman vasitələri ilə, sidik kisəsini yumaq üçün istifadə
olunan preparatlarla, yad cisimlə, böyrək daşları ilə zədələnməsi və habelə kateterizasiya
zamanı (xüsusi boru - kateter vasitəsilə sidiyin buraxılması) qıcıqlanması nəticəsində əmələ gəlir.
İnfeksiya törədiciləri sidik kisəsinə sidik yolları vasitəsilə,
böyrəklərdən, qanla, limfa ilə daxil olur.
Sistitin inkişafında infeksiya ilə yanaşı vacib rol oynayan
bir sıra faktorlar da var: orqanizmin müqavimət qabiliyyətinin zəifləməsi (məsələn,
soyuqlamadan, yorğunluqdan, arıqlamadan, keçirilmiş xəstəlikdən, cərrahi əməliyyatdan
sonra və s.), sidik ifrazının pozulması və durğunluğu (məsələn, prostat vəzin adenoması zamanı və s.), sidik kisəsinin divarında qan dövranının pozulması və s.
Kəskin və xroniki sistit ayırd edilir.
Kəskin sistit, adətən, birdən inkişaf edir və soyuqlamadan
və yaxud digər faktorların təsirindən bilavasitə sonra əmələ gəlir. Əsas simptomları
- tez-tez və ağrılı sidik ifrazı, qarının aşağı hissəsində ağrılar, bu ağrıların
intensivliyinin sidik ifrazı zamanı artmasıdır. Bəzən bu hal 2-3 gün davam edir
və müalicəsiz də keçib gedir. Çox vaxt isə, hətta vaxtında başlanmış müalicəyə baxmayaraq,
xəstəlik 6-8 gün davam edir. Kəskin sistitin ağır formaları zamanı bədən hərarətinin
yüksəlməsi, sidiyin bulanıq, çöküntülü olması, çürüntü qoxulu, bəzən qanlı olması
müşahidə edilir.
Kəskin sistit zamanı xəstələr yataq rejimini gözləməlidirlər.
Ağır hallarda xəstəxana şəraitində müalicəyə ehtiyac var. Xəstələrə çoxlu maye qəbulu
(südlü çay, isti kompot, mineral sular) məsləhət görülür. Kəskin, istiotlu xörəklər,
şorbalar, souslar, konservlər istisna edilməklə, pəhriz təyin edilir, alkohollu
içkilərin qəbulu qadağan olunur. Tərəvəz, meyvə, süd məhsulları məsləhət görülür.
Ağrını azaltmaq məqsədilə isti vannalar, isidici qrelkalar təyin edilir. Həkimin
nəzarəti altında sulfanilamid və antibiotik preparatları qəbul edilir.
Xroniki sistit zamanı simptomların intensivliyi aşağı olur.
Gedişinə görə fasiləsiz, daimi olaraq zəif, küt ağrılarla müşayiət olunan və vaxtaşırı
kəskinləşmələrlə biruzə verən sistitlər ayırd edilir.
Xroniki sistitin müalicəsi əsas infeksiya ocaqlarının, böyrək
daşlarının aradan götürülməsindən başlamalıdır. Antibakterial terapiya sidiyin bakterioloji
müayinəsindən, mikrofloranın antibakterial vasitələrə qarşı həssaslığını müəyyən
etdikdən sonra aparılır. Sidik kisəsi furasillin (1:5000), gümüş-nitrat məhlulu
ilə 10-15 gün ərzində yuyulur. İtburnu, çaytikanı yağı, antibiotik emulsiyası kateterlə
bilavasitə sidik kisəsinə yeridilir.
Son zamanlar həkimlər tərəfindən sistitin müalicəsində geniş tədbiq olunan vasitələrdən biri də Sistoliberindir (Cystoliberin). Onun həm kapsul, həm də suspenziya formalarının həm ayrıca monoterapiya kimi, həm də antibiotiklərlə müştərək istifadəsi tövsiyə olunur. Effekt almağa istiqamətlənmiş standartlaşdırılmış formula 6 müxtəlif komponentdən ibarətdir. Bu formula rəğmən Sistoliberin sistitin patogenezinin bütün stadiyalarına təsir göstərir.
Effektli xalq təbabəti vasitələrindən gilas və albalı budaqlarından
hazırlanmış (təzə və qurudulmuş) çayı (bal da əlavə etmək olar) göstərmək olar.
Yaxşı olar ki, çay ac qarına içilsin.
Aşağıda göstərilən otların həlimi müalicəvi təsirə malikdir:
- 2 xörək qaşığı ot qarışığı (hərəsindən 2 hissə boymadərən və ayıqulağı, hərəsindən 1 hissə bataqlıq zambağı kökü və tozağacı tumurcuğu) 0,5 litr suda 5-7 dəqiqə qaynadılır, 30 dəqiqə saxlayıb, süzülür. Bu doza gün ərzində 4 dəfəyə qəbul edilir.
Orta Asiya təbibləri sistit zamanı qarpız yeməyi məsləhət
görürlər. Arpadan xörəklər - sıyıqlar, şorbalar, kisellər faydalıdır.
No comments:
Post a Comment
Şərhlərinizi bura yaza bilərsiniz.