OSTEOXONDROZ

Osteoxondroz onurğanın distrofik xəstəliyi olaraq, əsasən, fəqərələrarası disklərin (başlıca olaraq onurğanın boyun və bel şöbələrində) zədələnməsi ilə xarakterizə olunur. Daha çox 30 yaşdan yuxarı adamlarda müşahidə olunur.
Osteoxondrozun əmələ gəlməsində irsi meyilliliyin və habelə yaşla əlaqədar dəyişikliklərin rolunu göstərmək olar. Bundan başqa infeksiya, intoksikasiya, ağır fiziki iş və s. osteoxondrozun inkişafına səbəb ola bilər.
Onurğanın ən həssas hissəsi fəqərələrarası qığırdaq diskləridir. Onlar regenerasiya (bərpa olma) qabiliyyətinə malik deyil və qanla pis təchiz olunurlar. 35-40 yaşlarına diskin bütün elementlərinin, - nüvəsinin, fibroz çevrəsinin və hialin lövhəsinin bərkiməsi və quruması müşahidə olunur. Bu fonda ikincili olaraq spondilyoz - fəqərə cisminin kənarında sümük çıxıntıları (osteofitlər) inkişaf edir. Spondilyoz başlıca olaraq onurğanın boyun şöbəsində olur. Bel şöbəsində isə, çox vaxt, fəqərələrarası qığırdaq diskin tamlığının pozulması (çatların əmələ gəlməsi, diskin dağılması) nəticəsində diskin yırtığı əmələ gəlir. Sümük çıxıntıları (osteofitlər) və diskin yırtıqları onurğa beyin sinirlərinin kötüklərini və habelə spinal qan damarlarını sıxır.

Osteoxondrozun klinik təzahürləri müxtəlifdir. Onurğanın boyun şöbəsinin osteoxondrozuna boyun ardında, kürəklər arasında ağrı, çiyinlərdə ağırlıq hissi, boynun hərəkiliyinin məhdudlaşması və hərəkəti zamanı ağrının artması, gecələr əl barmaqlarının keyiməsi xarakterikdir. Onurğa qan damarlarının sıxılması baş beyinin qanla təchizatının pozulmasına gətirib çıxarır, və bu da baş ağrıları, başgicəllənmə, gözlərdə qaralma ilə təzahür edir.

Onurğanın döş şöbəsinin osteoxondrozu kürək əzələlərinin tez yorulması ilə, uzun müddət ayaq üstə dura bilməməklə, onurğa boyu daimi, monoton, əzabverici ağrılarla biruzə verir.

Bel osteoxondrozu gözlənilmədən başlayır və ilk vaxtlar buna əhəmiyyət verilmir. Xəstədə gövdəni irəli bükən zaman yorğunluq hissi, azacıq ağrı olur ki, bədən düzələn zaman tez bir vaxtda keçib gedir. Tədricən bu hallar daha da daimi, uzun müddətli olur və aktiv gülüş, öskürək, asqıraq zamanı da biruzə verir.

Osteoxondrozun müalicəsi başlıca olaraq konservativ metodlarla aparılır. Kompleks konservativ tədbirlərə onurğa sütununun yüklənməsinin azalması rejimi, protez-ortopedik vasitələr (onurğanın dartılmasının müxtəlif növləri və onun xüsusi yaxalıqlar və ya korsetlər vasitəsilə fiksə edilməsi), fizioterapevtik proseduralar və əzələlərin boşalmasına, ağrının kəsilməsinə yönəldilmiş dərman vasitələri və habelə refleksoterapiya aiddir. Xüsusi göstəriş olduqda həkim manual terapiya da apara bilər. Kompleks müalicədə müalicəvi bədən tərbiyəsi - isti suda fiziki məşqlər, müalicəvi gimnastika və massaj vacib yer tutur.
Konservativ müalicənin effekti olmadığı hallarda, xüsusi göstəriş olduqda operativ müdaxilə (cərrahi) aparılır.

Osteoxondrozun kəskinləşməsinin qarşısını almaq üçün bədən çəkisinə nəzarət, aktiv həyat tərzi, bədən tərbiyəsi, idman (yüngül atletika, üzgüçülük), yataq yerinin yarımsərt olması, soyuqlamadan qorunma vacib şərtlərdəndir.




No comments:

Post a Comment

Şərhlərinizi bura yaza bilərsiniz.