KATARAKTA

👉 Buradan dinləyin

Katarakta göz xəstəliyi olaraq, göz büllurunun qismən və yaxud tam bulanması nəticəsində görmə qabiliyyətinin pozulması və bəzən tam itirilməsi ilə xarakterizə olunur.

Bir çox alimlərin fikrincə, katarakta orqanizmin qocalmasının nəticəsidir. Göz büllurunun bulanması çox mürəkkəb prosesdir və onun əmələ gəlməsində, çox güman ki, müxtəlif, hələ tam tədqiq edilməmiş faktorlar kompleksinin rolu var.

Kataraktanın ilkin simptomları - göz önündə qaranlıq ştrixlərin, xəttlərin, ləkələrin olması, işıq məmbələrinin ikiləşməsidir.

Göz büllurunun bulanmasının inkişaf stadiyaları bunlardır:

• erkən katarakta zamanı görmə qabiliyyəti pozulmur, göz büllurunda az miqdarda bulanıqlıq olur;
• yetişməmiş katarakta görmə qabiliyyətinin nəzərə çarpacaq dərəcədə pozulması və göz büllurunun bulanıqlığının artması ilə xarakterizə olunur;
• yetişmiş katarakta zamanı göz bülluru bulanıqdır, görmə qabiliyyəti praktik olaraq itirilmiş olur;
• yetişib ötmüş katarakta tez-tez fəsadlaşma verir (ikincili qlaukoma, fakogen uveit).

Bütün bu proseslər ağrısız gedir.

Kataraktalar anadangəlmə və qazanılma ola bilərlər.

Anadangəlmə kataraktaların əmələ gəlməsi bir sıra patogen (patologiya, xəstəlik törədən) faktorların hamilə qadınlara təsiri nəticəsində (uşaqlıq toxumasında iltihabi proseslərin, yüksək hərarətin, oksigen aclığının olması, virus xəstəliklərinin, şüa enerjisinin təsiri, hamiləliyin birinci 3 ayı ərzində ananın dərman qəbul etməsi və s.) göz almasının bətndaxili inkişafının pozulması ilə əlaqədardır. Əgər anadangəlmə katarakta zamanı görmə qabiliyyəti nəzərə çarpacaq dərəcədə itmişsə, göz büllurunu bacardıqca tez bir zamanda çıxarırlar.

Qazanılma kataraktalar bir neçə yerə bölünür: qocalıq, travmatik, şüa, fəsadlaşma kataraktaları və s. Ən çox təsadüf edən qocalıq kataraktasıdır. O adətən 50 yaşdan yuxarı adamlarda əmələ gəlir və aramlı gedişi ilə fərqlənir.

Fəsadlaşma kataraktaları göz qişalarının xəstəliyi zamanı və orqanizmin digər ümumi xəstəlikləri (diabet, daxili sekresiya pozğunluqları, miksedema, ümumi dermatozlar, miotoniya və s.) nəticəsində meydana gəlir.

Həm anadangəlmə kataraktalara, həm də qocalıq kataraktalarına meyillik nəsillikcə ötürülə bilər.

Kataraktaların ümumi qəbul edilmiş müalicəsi yoxdur. Xəstəliyin bəzi erkən formaları zamanı (görmə itiliyi 0,1-dən çox) medikamentoz müalicə xəstəliyin inkişafını zəiflədir və yaxud dayandırmağa imkan yaradır. Qeyd etmək lazımdır ki, müalicə, mütləq həkim təyinatı və nəzarəti altında aparılmalıdır, belə ki, kataraktanın elə formaları var ki, bəzi dərman preparatlarının təsirindən göz büllurunun bulanması daha da sürətlənir. Göz büllurunda mübadilə proseslərini nizama salan medikamentlərin tərkibinə B qrupu vitaminləri (В₁, В₂), C vitamini, yod məhlulu, qlükoza, qlütation, adenozin 3-fosfat turşusu, kalsiumun, sinkin, maqneziumun xlorlu birləşmələri, müstəqil sistein və s. daxildir. Bundan başqa gözə damızdırmaq üçün Smirnov damcıları, Larionov damcıları, oftan-kataxrom (Finlandiya), senkatalin (Hindistan), vitafakol, vitayodürol, vitanoburol (Fransa) və s. istifadə olunur.

Xəstəliyin erkən stadiyalarında vacib müalicə metodlarından biri də gözün «massajıdır». Bu, göz almasının yuxarı, aşağı, yanlara, dairəvi olaraq, sağa, sola hərəkətindən, göz yarığının gündə 10 dəfə səhər və axşam yığılıb açılmasından (gözlərdə qan dövranının yaxşılaşdırılması məqsədilə) ibarətdir.

Cərrahi müdaxilə göz büllurunun çıxarılmasından və süni göz büllurunun implantasiyasından ibarətdir.  

Xalq təbabəti kataraktaların müalicəsi üçün ev şəraitində hazırlanması sadə və asan olan vasitə təklif edir:

• hələ sağ soxulcanları (10-15 ədəd) əvvəlcə axar suda torpaqdan təmizləyin, sonra isə qaynadılmış suda yuyaraq filtr kağızının üzərinə düzün. Sağ qalmışları seçərək kiçik şüşə qaba yığın və üzərinə şəkər və yaxud duz tökün. Şüşəni möhkəm qapayaraq bir gecəlik qaranlıq sərin yerdə saxlayın. Sonra filtrdən keçirin, alınmış maye şəffaf olmalıdır. Mayeni soyuducuda saxlamaq lazımdır. Gündə 1 damcı xəstə gözə damızdırmaq məsləhət görülür. Əgər yandırırsa, deməli, ya vasitə düzgün hazırlanmayıb, ya da buna qarşı individual allergiya var. Belə hallarda müalicəni kəsmək lazımdır. Bu vasitə güclü təsirə malikdir, ona görə də onunla çox ehtiyatla davranmaq lazımdır. Müalicə kursu 5-10 gündür. Bununla yanaşı sarımsaq və digər ümumi bərkidici vasitələrin qəbul edilməsi məsləhət görülür.

Gözü ballı su ilə (1 çay qaşığı balı 1 bardaq suda 3-5 dəqiqə qaynatmalı) yumaq da yaxşı təsir göstərir. Gündə 3-5 dəfə yumaq məsləhətdir.

Buyurun, izləyin: